26 maart 2009

Reisverslag Haïti - week 3

Lezen met Charline, Nelson en Jetro, een verrijkende wisselwerking.

Jeannine heeft haar eigen leesmethode uitgewerkt voor de 3 inwonende kinderen.
Het aanvankelijk lezen met Charline en Jetro (niveau 1e leerjaar) verloopt als volgt:
Elke letter stelt een leerling voor uit de klas (zie prent in bijlage). Zo worden ze telkens bij het aanleren van een nieuwe letter herinnerd aan de letters die reeds gekend zijn. Vervolgens lezen ze woordjes beginnend met de nieuwe letter. De langere woorden zijn gesplitst in lettergrepen, deze zorgen voor een duidelijk overzicht en behoud aan concentratie. Tenslotte lezen ze een kort verhaal dat aansluit bij hun leefwereld (bv: vliegeren, eigen naam, film,...). We hebben zelf vastgesteld dat de betrokkenheid bij Jetro en Charline hierdoor groot is.
Voor de verwerkingsoefeningen haalt Jeannine inspiratie uit een Creools taalboekje.
Nelson, niveau 2e leerjaar, is ernstig dyslectisch en gebruikt vaak een leeskaart om zich goed te kunnen concentreren. Via internet is Jeannine op zoek gegaan naar tips om Nelson in z’n probleem te helpen. Het is belangrijk dat Nelson weet heeft van wat moeilijk is en waarop hij zeker moet letten, o.a. telkens de eerste letter van het woord bekijken terwijl met de speciale leeskaart de andere letters en woorden zijn afgedekt ( door afdekking kunnen de letters en woorden Nelson nog niet tot verwarring brengen). Nelson doet dit nu in een vlugger tempo. Belangrijk is ook dat het drukwerk niet te klein is en dat het leesblad niet overdruk is.

Ook wij leren heel wat bij als we de kinderen begeleiden: 1. We mogen zelf een stukje lezen en de kinderen verbeteren onze uitspraak, op deze manier leren wij ook sneller Creools, 2. De leesmethode die Jeannine hanteert is origineel en brengt ons zelf ook op ideeën.

Rekenen met Charline, Nelson en Jetro

Jetro en Nelson werken met de Belgische werkboeken Nieuwe Tal-Rijk. Jeannine vertaalt de opdrachten naar de moedertaal van de kinderen. Charline werkt in een Creools boek waarbij de opdrachten ook in het Frans vermeld staan. Visueel werken is Jeannine haar stokpaardje. Dit zorgt natuurlijk voor snellere vastzetting van de leerstof. Zo rekent Charline met cocktailstokjes en Jetro met een abacus. Jeannine ontwerpt ook extra onderwijsleermiddelen aangepast aan de noden van de kinderen zoals voor Nelson een tafelkaart en een spel om zijn tafels te blijven inoefenen.

Voorbereiding atelierwerking

De inloopperiode is achter de rug. Deze week zijn we begonnen aan de voorbereiding van de eerste ateliers. Voor het 1e leerjaar hebben we voor de rekenles een ganzenspel ontworpen voor het inoefenen van splitsoefeningen en getalbegrip. Voor “taal” hebben we letterkaarten ontworpen om een letterdoos te maken om zo creatief vulling te geven aan de leeslessen. Met Valerie is gebrainstormd over ludiek atelierwerken met de preskolè (= brugklas) omtrent handhygiëne. Dit laatste belooft alvast iets heel muzisch te worden waarbij zowel beeld, muziek als dans aan bod zullen komen.
We hebben ook een materiaaldag gehouden waarop we een tachtigtal zakjes maakten met kleurpotloden voor de leerlingen van de lagere school en wasco’s voor de leerlingen van de preskolè. Een goede voorbereiding is de basis voor een succesvolle stage.

18 maart 2009

Reisverslag Haïti - week 2

De markt in Dajabòn

Maandag zijn we met de jeep naar de markt in Dajabòn geweest, het grensdorp in de Dom.Rep. Onderweg pikten we onze 2 bodyguards op : René en John. Zij helpen Jeannine voor het dragen van de boodschappen en zorgen ervoor dat de zakkenrollers uit de buurt blijven . René en John wonen in Wanament waardoor zij de plaatselijke boefjes herkennen.

Op de maandagse - en vrijdagse marktdag kunnen de Haïtianen zonder de nodige documenten de grens over. Deze marktdagen zijn telkens opnieuw een overdruk schouwspel van ontelbare kopende en verkopende Haïtianen en Dominikaners en na de uitgeregende voorbije vrijdag speelde het marktleven zich deze keer in kwadraat af. Het is een duwen en trekken om zich zo snel mogelijk een weg te banen op weg naar... of bepakt en geladen van... En daartussen liepen wij. Brommers, karren en vrachtwagens reden slechts een paar centimeter naast ons voorbij. We kregen het echt wel benauwd. Gelukkig konden wij rekenen op de hulp van de bodyguards, die hun taak heel au sérieux namen, en bijna de grensbrug over zorgden de UN-blauwhelmen voor een zekere “orde” in het houden van links en rechts....

De markt was slordig, hier en daar zelfs heel vuil en is zeker niet te vergelijken met de markt bij ons. Echte marktkramen zijn er niet, maar de koopwaren liggen op doeken op de grond. Nieuwe en tweedehandse kledij en schoenen, toiletartikelen en vooral de Dominikaanse voedingswaren worden door laag gespannen zeilen beschermd tegen de warmte. Jeannine kocht op de markt en de plaatselijke supermarkt en wij hielpen kleedjes kiezen voor onze Rose-Lore. Dat laatste en een heerlijke ijskreem waren de toppers van de dag.

Bezoek aan de parochiale lagere school.

Dinsdag maakten we kennis met één van de lagere scholen in Akil Samdi. Onze verwachtingen lagen niet erg hoog omdat we al geïnformeerd waren door Jeannine, maar wat we zagen is voor ons – westerse onderwijsmensen – bijna het tegenovergestelde met wat wij met “school” bedoelen. De klaslokalen ogen kaal en niet onderhouden vuil. Er is ook duidelijk een gebrek aan onderwijsleermiddelen.

Het leerlingenaantal per klas is enorm groot. Sommige klassen hebben zelfs 71 leerlingen zodat de bankjes van 2 snel overbevolkt waren. De leerlingen uit eenzelfde klas hebben niet allemaal dezelfde leeftijd. Dit komt omdat sommige ouders financiëel te zwak staan om hun kinderen elk schooljaar opeenvolgend te laten doorlopen. Bij gebrek aan voldoende medische hulp zijn kinderen bij ziekte ook veel langer afwezig door het trage genezingsproces.

De leermethodes zijn gebaseerd op mondelinge herhalingen: de leerkracht zegt iets voor en de leerlingen zeggen dit na. Wanneer je dit tafereel hoort in het 1ste, 2de en 3de leerjaar krijg je de indruk dat de leerlingen kunnen lezen. Wanneer Jeannine echter in het eerste leerjaar een nieuw woord op het bord schrijft bestaande uit alle letters die ze al kennen, bemerk je meteen dat de meerderheid van de leerlingen niet “echt” kan lezen maar gewoon reproduceert.

In het eerste leerjaar somden de leerlingen heel trots hun getallenrij op. Maar wanneer we een splitsoefening op bord schrijven vallen de vele mondjes dicht omdat binnen de leerstof te weinig aandacht is gegeven aan de getalbegrippen. Onze stagelessen zullen vooral deze leemte gaan invullen op een creatieve beklijvende manier.

Jeannine deed nog een testje: je naam schrijven. Het werd een te moeilijke opdracht in het eerste leerjaar en sommigen hebben er moeite mee tot in het derde leerjaar... Onze vingers zijn meteen gaan kriebelen en terug thuis zijn we schrijfblaadjes gaan ontwerpen. Toen Sarah de klassenlijst bekeek werd het af en toe een waar ontcijferen. De Haïtiaanse voornamen zijn zeker geen “An” en “Jan” maar klinken als
"Iderlande", "Rodeveline", Roodmay Love", Claudemane".

Het educatief centrum “Ti Solèy leve” waarin wij meedraaien heeft o.a. als doelstelling de “te weinig” geschoolde leerkrachten ruggesteun te geven. Daarvoor heeft het centrum dit schooljaar twee part-time pedagogen in dienst genomen bijgestaan door een zestal coaches die in het centrum ook verdere vorming genieten. Sommige van deze coaches zullen volgend jaar enkele oudere leerkrachten gaan vervangen. De inzet van buitenlandse stagiaires geeft tot nu toe positieve resultaten en maar wat graag willen wij op onze beurt met onze professionele bagage aan de doelstelling van het centrum beantwoorden.

Valerie, de stagiaire verpleegkunde van KaHo krijgt in deze school een toch wel bijzondere opdracht aangaande verbetering van de sanitaire voorzieningen. Van Jeannine wisten we al dat er ettelijke vergaderingen zijn doorgegaan met de inrichtende macht en haar financiële donors, dat het sanitair gebouw van de school dringend moet worden aangepakt . Omdat deze werken al in de steigers zitten en Ti Solèy leve dit project op zich neemt ( dank zij oa onze meegebrachte centen) dierf Jeannine ons confronteren met de realiteit van de onbeschrijfelijk verwaarloosde toiletten. Kleur en geur laten we best voor beschreven, we hopen op het einde van onze stage het volgende te schrijven: 1. renovatie van het sanitaire gebouw, afgewerkt. 2. toezicht en onderhoud voldoende door inzet van een nieuw personeelslid die vorming kreeg van Valerie. 3. creatie van “hygiënelessen” en info naar leerkrachten en ouders toe hebben zichtbaar en duurzaam resultaat.

Voorbereiding op het echte werk: de toets

Onze eerste opdracht: een toets opstellen om de beginsituatie voor rekenen van de leerlingen van het eerste leerjaar te meten. We richten ons op getallenkennis en bewerkingen. Geen moeilijke taak die we meteen konden uitwerken bij de intern verblijvende kinderen. Nelson, de oudste van de 3, legde zijn test foutloos af. Jetro (6) en Charline (7) hadden soms wat hulp nodig bij de eerste oefening van elke reeks. Maar na een voorbeeld konden zij alleen verder. Hun resultaten waren behoorlijk goed.

De dag nadien kwamen de coaches aan de beurt. De eenvoudige rekenoefeningen gingen bij hen heel vlot, de splitsoefeningen verliepen bij de meesten iets moeizamer, ondanks de vele oefeningen die ze eerder al hadden uitgewerkt. Sommigen lezen de opgave niet of onvolledig. Hun gemiddelde score was 7/10. Na bespreking met Jeannine is het beter deze test nog niet onmiddellijk af te nemen bij de leerlingen van het 1e leerjaar, maar willen we eerst met de coaches een goede reeks lessen opbouwen en uitwerken om nadien als verwerking de test af nemen. Motivatie genoeg voor ons om er bruisend aan te beginnen!

Rose-Lore

Het gaat goed met Rose-Lore! Ze is nog niet toegenomen in gewicht en weegt dus nog steeds 3kg700 gram, maar ze reageert veel duidelijker op nieuwe prikkels en volgt met haar ogen onze bewegingen mee. Haar huidje begint te glanzen en haar brabbeltaal komt op gang…universele klanken die onze affectie enkel maar intenser maakt!

Manje a la!

We kregen van meerdere mensen de vraag wat we zoal eten... Het is hier heel lekker!
's Morgen eten we typisch Creools brood dat smaakt naar witte pistoletjes (lekker dus) met als beleg kaas, choco of confituur.

's Middags eten we rijst, maïspuree of aardappelen ('s zondags frietjes!) met een stukje vlees, kip of zoute vis en heel veel groenten. Vooral groene bananen, gekookt of gebakken, zijn bijna dagelijkse kost. (de fruitbanaan noemt fig) Als dessert eten we vaak een soort pudding.

's Avonds komen de restjes van 's middags op tafel of we vullen aan met een broodmaaltijd met kaas, ham, choco of confituur. Of pasta!
”Goed eten” zegt Jeannine, “want een tropische warme dag telt er voor twee!” ok!

12 maart 2009

Foto's Haïti - week 1

Een eerste uitgebreid reisverslag over mijn stage in Haïti konden jullie reeds in mijn voorgaande blogbericht terugvinden. Hierbij vinden jullie een kleine selectie van de meest sprekende foto's.

Buitenlandse stage in functie van ontwikkelingssamenwerking in Haïti

08 maart 2009

Reisverlag Haïti - week 1


Maandag 2 maart 2009: Het avontuur begint!


Om 6u ’s morgens vertrokken we met het vliegtuig richting Puerto Plata. Tijdens de vliegreis hebben we geslapen, gegeten en gedronken, boekjes gelezen, naar Step Up 2 gekeken en Rummikub gespeeld. De tijd “vloog” voorbij, de vliegroute konden we volgen via kleine tv’tjes. Negen uur later kwamen we aan in de Dominicaanse Republiek.
Onze mentor Jeannine, onze huisgastheer Kelvin, de kinderen Jetro, Nelson, Charline, een Canadese zuster Gina en chauffeur Morèl stonden ons op te wachten. Onder een fel tropische zon was het letterlijk en figuurlijk een warm onthaal! Het avontuur waarnaar we maanden hadden uitgekeken begon meteen al ongewoon, zittend in de laadbak van één van de jeeps opweg naar het hotel Barcélo. Ondanks de reservatie konden we pas een vijftal uren na incheck-time onze kamers in .... “Welkom in de DomRep! Punto y aparte! ( onze cultuur= een ietske speciaal). Ons alternatief voor het wachten was een frisse duik in het zwembad en even op het strand genieten van zee en palmbomen. Zalig! Bij een heerlijk souper-buffet maakten we verder kennis met Jeannine en de toen nog verlegen kinderen. Voor het slapengaan genoten we, “nog even de tourist”, van een cocktail en een animatieshow om daarna de extra lange dag af te sluiten, een beetje zenuwachtig om wat morgen de trip naar Haïti brengen zou....



Op weg naar Akil Samdi…



Al onze bagage werd de jeep ingeladen en overtrokken met een zeil ter bescherming voor de regen. Ondanks het droog seizoen voorspelden grote zwarte wolken niet veel goeds.
Na de halve dag durende rit zagen we duidelijk het verschil tussen de DomRep. en Haïti: het groen verminderde, de asfaltwegen werden zandwegen die door de aanhoudende regen “modderwegen” waren geworden. Jeannine en Morèl kozen voor de langere en betere route omdat we anders hoogstwaarschijnlijk vastreden met de jeeps. Alhoewel... die omweg was niet veel beter!
Nog voor we de grens overstaken kwam het schrijnende van Haïti al op ons af: aan het laatste tankstation kwam een kleine Haïtiaanse jongen aangelopen in vuile, afgedragen kledij, stak onmiddellijk zijn hand uit en maakte duidelijk dat hij iets te eten wou… één van de vele professionele bedelaartjes die dagelijks de grensrivier oversteken.
Eenmaal de grens over in het dorpje Wanament werden de beelden die we ooit op televisie zagen pure werkelijkheid: een chaos van mensen zich bewegend op wat eerder een vuilnisbelt was... kinderen sleurend met potten water of andere lasten op hun hoofd.... Haïti....
De aankomst in Akil Samdi was gelukkig zachter..., een tiental kinderen die onze buren zouden worden kwamen verwonderd rondom ons staan. Ze bekeken ons nieuwsgierig en riepen: “Blanco, blanco” wat eigenlijk betekent “vreemdeling”.
De komende dagen zullen we zeker kennis maken met de plaatselijke bevolking, maar nu was het tijd om onze verblijfplaats te ontdekken! We slapen in een betonnen zeer Haïtiaans huis. Ik slaap samen met Sarah in een kamer met elk een ‘bed’ en een gemeenschappelijke kast. Verder is er een kleine leefruimte waar we ’s avonds nog wat kunnen drinken en praten bij een gezelschapsspel. We hebben ook een wasruimte en een toilet. Voor de wasbeurten en het doorspoelen van het toilet draaien we de tijd terug, geen stromend water leert ons opnieuw handig om te gaan met kommetjes en emmers... vragen we ons af hoe het moet zijn in de rest van het dorp waar alles nog zoveel armoediger is... Ook hebben wij de luxe dat er ‘s avonds elektriciteit wordt gezonden vanuit het hoofdgebouw... enkel het “Ti Solèy Leve”centrum en nog een drietal inwoners van Akil Samdi hebben een generator... Om 9u ’s avonds behelpen we ons, net als de anderen met een olielamp.



Onze eerste Creoolse woordjes



De eerste volle dag konden we even op de computer werken om het thuisfront te verwittigen van onze goede aankomst. Jeannine heeft een duurbetaalde satelietschotel. Het internet gaat redelijk traag en valt soms even weg. Vandaar: verwacht niet elke week een berichtje op deze blog. We zullen ons best doen om tweewekelijks enkele dagboekfragmenten door te zenden… In de namiddag kregen we Creoolse les, niet zo gemakkelijk als we dachten, maar door veel contact met de kinderen begint het stilletjesaan te lukken en tijdens gezelschapspelletjes zijn Charline, Jetro en Nelson prima leerkrachten!
Kennismaking met de coaches
We hebben een regenachtige dag, te vroeg in het seizoen, zegt Jeannine.. Waarschijnlijk hebben we het meegebracht vanuit België J. Op de galerij maken we kennis met de coaches (leerkrachten verbonden aan het centrum en met wie we tijdens onze stage intens zullen samenwerken). Het is even wennen aan de taal. We doen ons best om ons prille Creools in te praten gemengd met Frans. De coaches, op hunbeurt, doen hun best trager te spreken. Om het allemaal wat minder stijf te houden spelen we samen het spel “jungle speed”, een leuk contactmoment!



Een nieuwe gast…



Vrijdag... we beginnen de dag met een rondleiding op het domein van Ti Soley Leve. We hadden nooit gedacht dat deze wandeling ons verblijf al heel vlug een andere wending zou geven... nog maar halfweg en dicht bij de ingang komt een vrouw met een baby op de arm naar Jeannine toe. Hun dialoog kunnen we vrij goed volgen omdat Jeannine ons al had verteld over een pas gestorven vrouw die een kleine baby achterliet en dat ze één van de komende dagen de baby wou gaan bekijken omdat ze vermoedt dat het kind veel te weinig voeding krijgt. Wanneer de tante ons de baby laat zien gaat er een emotionele schok door ons heen ... dit kind is duidelijk ondervoed. Door de begrafenisonkosten kan de vader geen melk meer betalen... de familie helpt wel een beetje maar meestal moet de baby het doen met gesuikerde thee of een geplet klein koekje. De tante smeekt om hulp... Voor Jeannine is dit “het zoveelste kind” en de “zoveelste noodkreet” en ze weet heel goed dat er zich verder in het dorp nog zulke taferelen afspelen... maar ze ziet ook onze blik, ons bijna smekend “ je gaat toch iets doen voor deze baby!”.... Dan pakt ze een snelle beslissing, ze zendt de tante terug om de vaccinatiekaart, stopt de baby in onze armen en zegt, nu hebben jullie eventjes de tijd om rustig en realistisch na te denken... er zijn twee keuzes... Ofwel bezorgen we wekelijks wat melk aan de familie maar dit is geen garantie op overleven of ... we konden samen met de andere stagiaires de baby 3 maanden zelf verzorgen zodat die later sterk genoeg weer naar de familie kan. Jeannine wijst er ons op dat dit een serieuze beperking van onze vrije tijd zal inhouden, een goede planning en een grote verantwoordelijkheid vraagt... onze meegebrachte financiële steun voor het project geeft wel de kans om de dure melk te kopen... en zo is voor ons de keuze onmiddellijk gemaakt! We zijn de tijdelijke fiere ouders van Rose-Lore!


01 maart 2009

foto's benefietavond - enkele sfeerbeelden



Vannacht is het zover!

Nog 11 uurtjes te gaan...
Om 3u vannacht worden we verwacht aan de check-in in de luchthaven van Zaventem.
De zenuwen heb ik voorlopig nog onder controle maar vind het wel ongelooflijk spannend!
Het volgende blogbericht mogen jullie verwachten vanuit Haïti!

Groetjes, Sanne.